نکاتی چند از حقوق مدنی
نکته۱: هرگاه دو قانون عام باشند، عام مؤخر ناسخ کلی عام مقدم است و هرگاه هر دو قانون خاص باشند، خاص مؤخر ناسخ کلی خاص مقدم است. همچنین اگر یکی از دو قانون عام و دیگر خاص باشد، خواه قانون عام مقدم برقانون خاص باشد خواه مؤخر، قانون خاص مخصّص قانون عام خواهد بود.
نکته۲: مقررات و معاهداتی که بین دولت ایران و سایر دولتها طبق قانون اساسی منعقد شده باشد، درحکم قانون است و کلیهی آثارقانون را دارد.
نکته۳: سهم شرکا در شرکتهایی که شخصیت حقوقی دارند و حقوق معنوی مانند حق اختراع و حق تألیف و... منقول میباشد.
نکته۴: حق سرقفلی چهره ای دوگانه دارد که چهرهی غیرمنقول آن غلبه دارد.
نکته۵: مالکیت منفعت و حق انتفاع دو مفهوم مختلف میباشند. در مالکیت منفعت، شخصی مالک عین و دیگری مالک منفعت است در حالیکه در حق انتفاع از ملک غیر، هم مالک عین و هم مالک منفعت یک شخص میباشد و شخص دیگری بدون آنکه مالک چیزی باشد فقط حق استفاده از موضوع حق را خواهد داشت.
نکته۶: منتفع در عقد حق انتفاع هرگز نمی تواند موجر واقع شود چون مالک منافع نیست ولی میتواند معیر واقع شود چون حق انتفاع یک درجه بالاتر از اذن در انتفاع (عاریه) میباشد.
نکته۷: تنها ایقاع معوض در حقوق ایران اخذ به شفعه میباشد زیرا تا ثمن توسط شفیع پرداخت نشود، اخذ به شفعه محقق نمی شود.
نکته۸: خیار شرط در سه عقد نکاح، وقف و ضمان باطل است ولی مبطل عقد نمی باشد.
نکته۹: عقد نکاح و وقف و ضمان را نمی توان اقاله کرد (البته اقالهی ضمان نقل ذمه با تنفیذ مضمون عنه امکان پذیرمی باشد).
نکته۱۰: تفاوتهای خیار شرط با شرط فاسخ عبارتست از:
الف.خیار شرط حتماً باید مقیّد به مدت باشد ولی شرط فاسخ نیاز به مدت ندارد.
ب.اعمال خیار یک ایقاع است به نحوی که برای اعمال آن نیازمند قصد میباشیم در حالیکه شرط فاسخ عبارتست از شرطی که اگر محقق شود، نتیجهی آن انحلال قهری عقدمی باشد و به قصد طرفین ارتباطی ندارد.
ج.خیار شرط فقط در عقود لازم به کار میرود در حالیکه شرط فاسخ هم در عقود جایز و هم در عقود لازم راه دارد.